BRVO

BRVO i CRVO – co to znaczy?

BRVO i CRVO to choroby zakrzepowe o zróżnicowanej etiologii, które objawiają się w żyłach siatkówki, co czasem w dużym stopniu pogarsza widzenie, albo może nawet być przyczyną całkowitej utraty wzroku w danym oku. Na szczęście w dzisiejszych czasach możliwe jest skuteczne leczenie, a uszkodzenia wzroku spowodowane w ten sposób bardzo często są odwracalne. Co warto wiedzieć na temat tych chorób?

BRVO i CRVO – podstawowe informacje

BRVO (ang. branch retinal vein occlusion) to inaczej zakrzep gałązki żyły środkowej siatkówki. Jest to stan, w którym dochodzi do zakrzepu w jednej z mniejszych żył, które odprowadzają krew do siatkówki. Efektem tego może być ból oka, ale też pogorszenie widzenia. Często do pogorszenia widzenia dochodzi tylko w pewnym obszarze pola widzenia, co jest jedną z charakterystycznych cech tej jednostki chorobowej. CRVO (ang. central retinal vein occlusion) to zakrzep żyły środkowej siatkówki. W tym przypadku dochodzi do pojawienia się zakrzepu w głównej żyle odprowadzającej krew z siatkówki oka. Oprócz bólu osoba dotknięta tą przypadłością odczuwa najczęściej znaczne pogorszenie w całym polu widzenia dla danego oka. BRVO i CRVO to choroby spowodowane pojawieniem się zakrzepu, a więc sytuacja może rozwinąć się na różne sposoby. Czasem zakrzep może samoistnie się rozpuścić, co najczęściej doprowadza do ustąpienia objawów. Jednak kiedy zakrzep przez długi czas ogranicza przepływ krwi przez siatkówkę, to może prowadzić to do poważniejszych konsekwencji. Jedną z nich jest niedokrwienie siatkówki prowadzące do jej trwałego uszkodzenia, co prowadzi z kolei do pogorszenia, albo utraty wzroku w danym oku w całym polu widzenia, albo tylko jego części (w zależności od lokalizacji zakrzepu). Może również dojść do powiększenia się światła żyły albo tętnicy doprowadzającej krew (częściej w przypadku CRVO), co w konsekwencji będzie powodować pogorszenie widzenia i możliwy ból nawet po rozpuszczeniu zakrzepu. W niektórych sytuacjach dochodzi też do pęknięcia żyły, co wymaga już interwencji chirurgicznej i często prowadzi do znacznego pogorszenia wzroku w całym oku, nawet do całkowitej jego utraty. Do BRVO i CRVO rzadko dochodzi w obu oczach jednocześnie.

Objawy BRVO i CRVO

Problematyczne w przypadku BRVO i CRVO jest to, że choroba bardzo często przebiega całkowicie bezobjawowo, aż do pojawienia się większych problemów, jak blokada i pęknięcie żyły, albo nagłe niedokrwienie siatkówki. Najczęściej pojawiającym się objawem jest pogorszenie widzenia tylko w części pola widzenia w jednym oku. Jeżeli w przebiegu choroby występuje ból, to ma on bardzo niewielkie nasilenie i pacjent może odczuwać raczej trudny do sprecyzowania dyskomfort, co dodatkowo nie ułatwia diagnozy. Jedyną skuteczną metodą wczesnego wykrywania BRVO i CRVO są regularne badania dna oka.

Przebieg leczenia BRVO i CRVO

Leczenie uzależnione jest od tego, czy u danego pacjenta występuje zakrzep żyły środkowej siatkówki, czy jedynie jej gałązki. W tym drugim przypadku leczenie bardzo często nie jest wymagane, a objawy mogą ustępować samoistnie, wraz z rozpuszczeniem się zakrzepu. Bardzo rzadko następuje tu też sytuacja, w której konieczna jest nagła interwencja chirurgiczna spowodowana pęknięciem żyły. Najczęściej leczenie motywowane jest pogorszeniem widzenia w części pola. Najczęściej stosuje się leczenie przeciwzakrzepowe, które wspomaga rozpuszczanie zakrzepu w żyle. O wiele poważniejsze leczenie konieczne jest natomiast w przypadku, w którym dojdzie do niedokrwienia siatkówki. Częstym powikłaniem w takiej sytuacji jest wtórna jaskra, która rozwija się przez to, że niedokrwiona siatkówka wytwarza hormon pobudzający naczynia krwionośne do nadmiernego, patologicznego wzrostu. Leczenie iniekcjami do gałki ocznej ma na celu zablokowanie wytwarzania hormonu. Możliwe jest również zastosowanie leczenia laserowego, w celu wyłączenia niedokrwionego obszaru siatkówki, jednak utrata wzroku na pewnym obszarze jest w tym przypadku trwała. W przypadku gdy zakrzep powstaje w żyle środkowej (CRVO) może dojść do pęknięcia żyły i rozlania się krwi do ciała krwistego. Przy dzisiejszych możliwościach technicznych ryzyko utraty wzroku w oku w konsekwencji zabiegu jest jednak nieznaczne.

Przyczyny BRVO i CRVO i profilaktyka

Przyczyny BRVO i CRVO są zróżnicowane. Jedną z powszechniejszych jest miażdżyca. Czasem choroba rozwija się jako następstwo olbrzymiokomórkowego zapalenia tętnicy skroniowej, które jest z kolei jednym z możliwych powikłań nieleczonego nadciśnienia. Jako że BRVO i CRVO często rozwijają się niezauważenie, najważniejsza jest profilaktyka, zwłaszcza u osób z grupy podwyższonego ryzyka. Profilaktyka powinna polegać na pozostawianiu na przeciwmiażdzycowej diecie i regularnym badaniom dna oka.